Bab I:
Hujah: ‘Perkara Ini Telah Lama Diselesaikan’ (Hujah 7)
Betulkah perkara Hadis ini telah lama diselesaikan? Apakah ‘diselesaikan’? Dengan saranan ini, pengkritik-pengkritik saya bermaksud pertikaian mengenai Hadis yang berlaku dalam masyarakat Islam terhadap saranan Imam Shafi’I (m.820) bahawa Hadis/Sunnah juga wahyu dan merupakan sumber hukum bersama dengan Quran[1] telah selesai dengan terkumpulnya ‘Hadis-hadis sahih’ dalam enam kitab Hadis kaum Ahli Sunnah dan dalam empat buah kumpulan Hadis kaum Syi’ah dalam abad-abad ketiga, keempat dan kelima.[2] Hal ini tidak benar. Walaupun Hadis ‘diterima’ oleh masyarakat Islam sebagai sumber hukum kedua, kesahihannya terus dipertikai oleh kaum Muktazilah yang terdiri dari ahli-ahli falsafah dan sains dari waktu itu hingga kepada pengikut-pengikut moden mereka sekarang. Ini membuktikan bahawa tidak ada persetujuan muktamad tentang kesahihan Hadis, seperti mana ada peretujuan muktamad teantang kesahihan Quran.
Masalah yang lebih penting itu pertentangan antara sesetengah hadis dengan Quran, dan antara sesetengah hadis dengan hadis. Contoh dalam kedua-dua kategori ini banyak. Beberapa pertentangan antara Hadis dan Quran ialah dalam hukum-hukum zina dan murtad.
Dalam kesalahan zina, Quran menentukan hukuman sebat 100 kali bagi semua kes,[3] kecuali bagi mereka yang tidak merdeka, iaitu hamba-abdi. Hukuman bagi hamba-abdi ialah sebat 50 kali, separuh daripada hukuman terhadap pesalah-pesalah yang merdeka.[4] Hukuman dalam Hadis bagi penzina-penzina yang telah berkahwin itu rejam dengan batu hingga mati.[5] Walaupun Ahlul-Hadis memberikan pelbagai alasan untuk menghuraikan perbezaan ini, huraian-huraian tersebut tidak boleh menghapuskan fakta perbezaan ini. Sebenarnya hukuman rejam dengan batu hingga mati bagi penzina itu berasal dari kitab Taurat.[6] Ini bermakna hadis-hadis mengenai perkara tersebut dibawa masuk ke dalam masyarakat Islam oleh orang Yahudi.
Dalam kes murtad, Quran tidak menetapkan apa-apa hukuman. Allah s.w.t. memberi kebebasan mutlak kepada manusia untuk beriman atau menjadi kafir.[7] Hukuman terhadap kekafiran hanya akan dijatuhkan oleh Tuhan pada Hari Qiamat. Di dunia tidak ada hukuman. Sebaliknya, dalam Hadis, hukuman terhadap orang-orang murtad itu ialah bunuh[8]. Hukuman ini juga sma dengan hukuman dalam kitab Taurat.[9]
Kes-kes percanggahan antara hadis dengan hadis pun banyak juga. Contohnya mengenai bimbingan yang dibawa oleh Nabi Muhammad dan kalimah syahadah. Ada hadis yang mengatakan bimbingan itu Quran sahaja;[10]ada hadis yang mengatakan Quran dan Sunnah.[11] Dalam hal syahadah, ada Hadis yang menyatakan kalimah itu: “Tiada tuhan, melainkan Allah” sahaja;[12] ada pula hadis yang menyatakan: “Tiada tuhan melainkan Allah. Muhammad pesuruh Allah”[13] Ini bukti bahawa Hadis sendiri merakamkan adanya aliran fikiran berpegang kepada Quran saja dalam masyarakat Islam pada waktu pergeseran hebat antara Quran dan Hadis sedang berlaku. Ini menunjukkan bahawa Hadis, walaupun tidak boleh dijadikan sumber hukum, merupakan satu sumber sejarah yang berguna.
Contoh-contoh di atas menunjukkan dua masalah yang besar bagi Hadis, iaitu percanggahan sesetengahnya dengan ajaran-ajaran Quran, dan percanggahan antara hadis dengan hadis. Ini membuktikan bahawa kedudukan Hadis sangat lemah. Kelemahan ini menyebabkan ia tidak boleh dijadikan sumber hukum, kecuali hadis-hadis yang tidak bercanggah dengan Quran.[14]
Walaupun kita menolak Hadis sebagai sumber hukum[15] yang mutlak, kita tidak menolak Hadis sebagai sumber hukum kedua. Tuhan memerintahkan kita supaya taat kepada Alah dan rasul-Nya, dan kepada mereka yang berkuasa di dalam masyarakat[16]. Ketaatan kita kepada Allah dan rasul bermakna berpegang kepada Quran. Rasul tidak boleh dibezakan daripada Allah dalam konteks ini, kerana rasullah yang menyampaikan kitab Allah itu kepada manusia. Ketaatan kepada ulil-‘amir itu bersyarat, dengan syarat perintah mereka tidak bercanggah dengan ajaran-ajaran Quran.
Sejarah telah membuktikan kepada kita bahawa Nabi Muhammad memegang dua peranan. Pertama, peranan beliau sebagai rasul yang dilantik oleh Tuhan. Kedua, peranan beliau sebagai pemimpin, kerana beliau telah bertindak sebagai presiden negara-kota Madinah yang beliau tubuhkan pada tahun pertama Hijrah dan seluruh negara Semenanjung Arab apabila seluruh Semenanjung Arab jatuh kepadanya dua belas tahun kemudian.
Selain persiden, beliau juga bertindak sebagai pemerintah tertinggi angkatan bersenjata dan sebagai ketua hakim.
Autoriti beliau sebagai pemimpin tertakluk di bawah bahagian kedua ayat Quran yang telah kita petik, iaitu autoriti yang bersyarat. Apa yang dikatakan Hadis/Sunnah dengan jelas termasuk dalam kategori ini. Mana-mana Hadis yang selaras dengan ajaran Quran boleh diterima; mana-mana Hadis yang bercanggah dengan ajaran Quran tertolak.
Oleh kerana banyak lagi hadis dalam kitab-kitab ‘Hadis Sahih’ itu bercanggah dengan ajaran-ajaran Quran, maka sebab itulah masalah ini belum selesai. Kita hanya menutup mata kita kepada masalah (kerana takut hendak menghadapinya) jika kita terus bersikap demikian. Dalam kehidupan sehari-hari umat Islam, pegangan kepada ajaran-ajaran yang menyeleweng daripada Quran membawa akibat-akibat yang buruk.Perpecahan, kelemahan dan kemunduran umat Islam hari ini berpunca dari sini.
Masalah umat Islam hari ini bukan kerana mereka tidak berpegang teguh kepada agama. Kebanyakan mereka berpegang teguh (dengan menunaikan semua Rukun Islam), tetapi agama yang mereka pegang itu sudah banyak bercampur-aduk dengan ajaran-ajaran lain yang bercanggah dengan Quran. Malangnya, kebanyakan mereka tidak sedar akan hal ini.
Sambongan Hujah: Metodologi Penulis Leman (Hujah 8)
[1] Risala, h. 119 dan seluruh Bab V.
[2] Kumpulan-kumpulan kitab kaum Ahli Sunnah disusun oleh Bukhari (m.256/870), Muslim (m. 261/875),
Abu Daud (m. 275/888, Tirmidzi (m. 279/892) Ibn Majah (m.273/886) dan al-Nasa’I (m. 303/915). Kumpulan-kumpulan kaum Syi’ah disusun oleh al-Kulaini (m. 328 atau 329), Ibn Babuwayh (m. 381), Jaafar Muhammad al-Tusi (m. 411) dan al-Murtada (m. 436).
[3]Quran, 24:2.
[4] Quran, 4:25.
[5] Mishkat. Bab 25, No.88. Riwayat Bukhari dan Muslim.
[6] “Tetapi jika tuduhan itu benar dan tiada bukti bahawa pengantin perempuan itu dara, hendaklah mereka membawa dia keluar ke pintu rumah bapanya, dan di sini hendaklah mereka rejam dia dengan batu hingga mati. Dia telah mengaibkan keluarganya dengan mengadakan persetubuhan sebelum dia berkahwin… Jika seseorang lelaki ditangkap melakukan persetubuhan dengan isteri orang lain, kedua-duanya hendaklah dibunuh … Katalah seorang lelaki ditangkap di sebuah bandar melakukan persetubuhan dengan seorang gadis tunangan orang. Hendaklah kamu membawa mereka ke pinggir bandar dan rejak mereka dengan batu hingga mati …” (Deuteronomy, 22:20-32)
[7] “Katakanlah, ‘Inilah kebenaran daripada Tuhanmu,’ dan selepas itu, barangsiapa mahu beriman, berimanlah, dan barangsiapa mahu kafir, kafirlah.” (Quran, 18:29)
[8] Mishkat, Bab 25, No. 74 Riwayat Bukhari.
[9] “Tetapi bunuhlah sebarang pentadbir mimpi atau nabi yang melawan Tuhan… Walau abangmu atau anak lelaki atau anak perempuanmu atau isteri yang kamu kasihi atau sahabatmu yang paling karib sekalipun boleh menggalakkan kamu menyembah tuhan-tuhan lain, tuhan-tuhan yang tidak pernah disembah oleh nenek-moyangmu. Salah seorang daripada mereka boleh menggalakkan kamu menyembah tuhan-tuhan kaum lain yang duduk berhampiran dengan kamu, ataupun tuhan-tuhan mereka yang tinggal jauh daripada kamu. Tetapi jangan biarkan dia memujuk kamu; jangan dengar dia pun. Jangan berlembut atau kasihan kepadanya dan jangan melindungi dia. Bunuhlah dia! Dululah kamu merejam dia dengan batu hingga mati! Dia cuba membawa kamu daripada Tuhan kamu yang telah menyelamatkan kamu dari pengabdian di mesir… (Deuteronomy, 13:5-10) Lihat juga Deuteronomy, 1:2-5.
[10] Mishkat. Bab 36, No.45 Riwayat Bukhari.
[11] Ibid. Bab 1, No. 120. Muwatta.
[12] Ibid. Bab1, No.12 dan 22. Riwayat Bukhari dan Muslim.
[13] Ibid. Bab 1, No.11 dan 21. Riwayat Bukhari dan Muslim.
[14] Ayat 59, Surah 4 menyebat dua jenis kuasa: kuasa mutlak Ilahi dan kuasa relative pemimpin atau manusia. Manusia melalui pemimpin mereka boleh membuat undang-undang tambahan yang tidak bercanggah dengan Quran.
[15] Dalam pandangan hidup tauhid, sumber hukum semestinyalah satu, iaitu Allah, pencipta sekalian alam. Namun demikian, kita boleh menerima konsep “sumber-sumber trbitan”, iaitu sumber-sumber yang didasarkan kepada, selaras dan tidak bercanggah dengan sumber asal. Lihat nota 17.
[16] Quran, 4:59.